1. Πότε θα πρέπει να πάει μια γυναίκα σε γυναικολόγο για πρώτη φορά;
2. Τι είναι το ΤΕΣΤ ΠΑΠ;
3. Πρέπει να γίνεται και πότε το εμβόλιο έναντι του ιού HPV;
4. Έχω πολύ έντονο πόνο στην περίοδο. Τι μπορώ να κάνω;
5. Έχω μυκητιασική κολπίτιδα. Πρέπει να πάρει αγωγή και ο σύντροφός μου;
6. Μπορώ να μείνω έγκυος αν αποτύχει η χρήση του προφυλακτικού;
7. Θέλω να μείνω έγκυος. Κάθε πότε πρέπει να έχω επαφές;
8. Είναι ασφαλής η μαστογραφία; Πόσο συχνά πρέπει να γίνεται;
9. Είμαι στην εμμηνόπαυση. Πρέπει να πάρω ορμόνες;
10. Πως μπορώ να μάθω αν είμαι έγκυος;
11. Είμαι έγκυος και έχω πολύ έντονη ναυτία. Τι μπορώ να κάνω;
12. Είμαι έγκυος. Μπορώ να αθλούμαι;
13. Είμαι έγκυος. Μπορώ να καπνίζω;
14. Είμαι έγκυος. Μπορώ να έχω σεξουαλικές επαφές με το σύντροφό μου;
15. Μπορώ να βάψω τα μαλλιά μου κατά τη διάρκεια της κύησης;
1. Πότε θα πρέπει να πάει μια γυναίκα σε γυναικολόγο για πρώτη φορά;
Η πρώτη επίσκεψη μιας κοπέλας στο γυναικολόγο πρέπει να γίνει στην εφηβεία 13 – 15 χρονών περίπου. Σε αυτή την επίσκεψη γίνεται πλήρης λήψη ιστορικού και ακολουθεί κλινική εξέταση της νεαρής γυναίκας για τη διαπίστωση της παρουσίας και της ανάπτυξης των δευτερογενών χαρακτηριστικών του φύλου, δηλαδή της ανάπτυξης των μαστών και της τρίχωσης του εφηβαίου. Επίσης είναι δυνατός ο υπερηχογραφικός έλεγχος, συνήθως διακοιλιακά. Είναι πολύ σημαντικό σε αυτή την 1η εξέταση να διερευνηθεί η ομαλότητα του κύκλου της έφηβης, να γίνει εμπεριστατωμένη ενημέρωση για τη σεξουαλική υγεία, όπως για τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και την αντισύλληψη, και να ολοκληρωθεί ο εμβολιασμός έναντι του ιού HPV. ⮭
2. Τι είναι το ΤΕΣΤ ΠΑΠ;
Το ΤΕΣΤ ΠΑΠ δεν είναι τίποτα άλλο πέρα από την λήψη κυτταρολογικού επιχρίσματος από τον εξωτράχηλο και τον ενδοτράχηλο που εξετάζεται στο μικροσκόπιο από τον κυτταρολόγο, προκειμένου να διαπιστωθεί αν υπάρχουν τυχόν αλλοιώσεις στον τράχηλο της μήτρας. Για να είναι ανεπηρέαστα τα αποτελέσματα πρέπει η γυναίκα να μην έχει περίοδο και να μην έχουν γίνει κολπικές πλύσεις ή χρήση κολπικής κρέμας ή gel τις προηγούμενες 48 ώρες. Επίσης πρέπει να μην υπάρχει σεξουαλική επαφή τις τελευταίες 24 ώρες. ⮭
3. Πρέπει να γίνεται και πότε το εμβόλιο έναντι του ιού HPV;
Ο ιός HPV ή αλλιώς ο ιός των ανθρωπίνων κονδυλωμάτων είναι ο μόνος ιός μέχρι τώρα που έχει αποδειχθεί πως προκαλεί καρκίνο και ειδικότερα κυρίως τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Κυκλοφορούν περίπου 200 τύποι του ιού. Δυστυχώς δεν υπάρχουν εμβόλια που να καλύπτουν όλους τους τύπους. Κυκλοφορούν 3 εμβόλια: το διδύναμο, το τετραδύναμο και πλέον το εννεαδύναμο. Τα εμβόλια χορηγούνται δωρεάν σε κορίτσια μέχρι το 18ο έτος της ηλικίας όμως και μία γυναίκα έως 45 χρονών φαίνεται με τις τελευταίες έρευνες πως μπορεί να προστατευθεί και να ωφεληθεί με τη χρήση των εμβολίων. Για τα αγόρια παιδικής και εφηβικής ηλικίας ακόμη δεν υπάρχει συγκεκριμένη οδηγία όμως κάποιες χώρες, όπως η Αυστραλία για παράδειγμα, έχουν εντάξει στο σύστημά τους και τον εμβολιασμό των αγοριών με πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Θεωρείται λοιπόν πλέον πως με τον συστηματικό εμβολιασμό ίσως ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας θα μπορούσε να εξαλειφθεί. ⮭
4. Έχω πολύ έντονο πόνο στην περίοδο. Τι μπορώ να κάνω;
H δυσμηνόρροια, δηλαδή ο πολύ έντονος πόνος στην περίοδο, μπορεί να είναι ιδιοπαθής, άρα που δεν έχει κάποια εμφανή αιτία, ή δευτεροπαθής, άρα προκαλείται από παθολογικές καταστάσεις όπως για παράδειγμα η ενδομητρίωση. Η δυσμηνόρροια λοιπόν είναι μια πολύ συχνή και ενοχλητική κατάσταση. Αρχικά χρήζει γυναικολογικής διερεύνησης, ώστε να αποκλεισθεί η οποιαδήποτε παθολογία. Επίσης εκτός από τα συνήθη παυσίπονα (παρακεταμόλη, ιβοπρουφένη κ.α.) χρειάζεται υπομονή από τη μεριά της γυναίκας καθώς με την αύξηση της ηλικίας της μειώνεται και ο βαθμός του πόνου. Η εγκυμοσύνη και ο τοκετός θα βοηθήσουν επιπλέον όπως και η λήψη αντισυλληπτικών δισκίων. ⮭
5. Έχω μυκητιασική κολπίτιδα. Πρέπει να πάρει αγωγή και ο σύντροφός μου;
Η κολπίτιδα που οφείλεται σε μύκητες εμφανίζεται μόνο όταν λόγω κάποιου παράγοντα διαταραχθεί το φυσιολογικό pH του κόλπου, καθώς οι μύκητες είναι συχνό παράσιτο αυτού. Σπάνια μεταδίδεται σεξουαλικά και ο σύντροφος πρέπει να λάβει αγωγή αν εμφανίσει συμπτώματα, όπως ερυθρότητα και αίσθημα καύσου ή κνησμού στην κορυφή του πέους. ⮭
6. Μπορώ να μείνω έγκυος αν αποτύχει η χρήση του προφυλακτικού;
Το προφυλακτικό είναι μια από τις συχνά χρησιμοποιούμενες μεθόδους αντισύλληψης. Επίσης είναι η μέθοδος που προσφέρει προστασία και από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Όσο αφορά όμως στην αντισύλληψη, πρέπει να γίνεται σωστή χρήση και ειδικά από την αρχή της σεξουαλικής επαφής. Σε περίπτωση που αποτύχει η χρήση του, εάν για παράδειγμα σπάσει το προφυλακτικό, υπάρχει πιθανότητα κύησης. Το ζευγάρι οφείλει να επικοινωνήσει με το θεράποντα γιατρό για περαιτέρω οδηγίες. ⮭
7. Θέλω να μείνω έγκυος. Κάθε πότε πρέπει να έχω επαφές;
Οι μέρες του κύκλου μιας γυναίκας κατά τις οποίες υπάρχουν οι μεγαλύτερες πιθανότητες να συλλάβει εξαρτώνται από τη διάρκεια του ίδιου του κύκλου και είναι δυο μέρες πριν έως και δύο μέρες μετά την ωορρηξία. Όμως ο κάθε κύκλος είναι ξεχωριστός και δεν μπορούμε εξαρχής να υπολογίσουμε απόλυτα σωστά την αναμενόμενη ωορρηξία. Επιπλέον η στόχευση της ωορρηξίας μπορεί να προκαλεί στρες στους συντρόφους. Έτσι επαφές περίπου τρεις φορές την εβδομάδα είναι αρκετές. ⮭
8. Είναι ασφαλής η μαστογραφία; Πόσο συχνά πρέπει να γίνεται;
Η μαστογραφία είναι μια μέθοδος απεικόνισης της ανατομίας και της μορφολογίας των μαστών αρχικά καθώς επίσης και πιθανών παθολογικών αλλοιώσεων αυτών. Είναι η καταλληλότερη μέθοδος για την πρώιμη ανίχνευση του καρκίνου του μαστού, λαμβάνοντας πάντα υπόψη ένα ποσοστό περίπου 10% ψευδώς αρνητικών ευρημάτων. Δε θεωρείται επικίνδυνη εξέταση καθώς οι νέου πλέον τύπου ψηφιακοί μαστογράφοι εκπέμπουν πολύ μικρή δόση ακτινοβολίας. Συστήνεται ο προληπτικός έλεγχος με μαστογραφία να ξεκινά από την ηλικία των 40 ετών ετησίως, αν και σε κάποιες έρευνες υποστηρίζεται ο έλεγχος ανά διετία. Το σίγουρο είναι πως κάθε γυναίκα κατόπιν συνεννόησης με το θεράποντα ιατρό της και ανάλογα με τους παράγοντες κινδύνου θα πρέπει να ακολουθεί πρόγραμμα προληπτικού ελέγχου. ⮭
9. Είμαι στην εμμηνόπαυση. Πρέπει να πάρω ορμόνες;
Μία γυναίκα σε φυσιολογική εμμηνοπαυσιακή ηλικία , γύρω στα 50-51 έτη, δε χρειάζεται ορμονική θεραπεία παρά μόνο αν εμφανίζει συμπτώματα που επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα της ζωής της. Γίνεται συζήτηση επίσης για χορήγηση ορμονών αν υπάρχει αυξημένος κίνδυνος κατάγματος λόγω οστεοπόρωσης. Αν όμως η γυναίκα είναι μικρότερης ηλικίας, τότε μιλάμε για πρώιμη ωοθηκική ανεπάρκεια (<40 χρονών) ή για πρώιμη εμμηνόπαυση (<45 χρονών). Σε αυτή την περίπτωση η γυναίκα πρέπει να καλυφθεί με ορμονικά σκευάσματα ανεξάρτητα από την παρουσία συμπτωμάτων ή όχι και πάντα κατόπιν οδηγιών του θεράποντα ιατρού. ⮭
10. Πως μπορώ να μάθω αν είμαι έγκυος;
Όταν μια γυναίκα έχει καθυστέρηση στην περίοδό της μπορεί να προμηθευτεί ένα τεστ κύησης από το φαρμακείο. Το τεστ αυτό ανιχνεύει τη β-HCG (β-χοριακή γοναδοτροπίνη – ορμόνη της κύησης), που παράγεται από την τροφοβλάστη αμέσως μετά την εμφύτευση του κυήματος, και εκκρίνεται στα ούρα της γυναίκας. Σε περιπτώσεις αμφιβολίας είναι δυνατή η μέτρηση της β-HCG στο αίμα. Σε μια φυσιολογική κύηση η τιμή της β-HCG διπλασιάζεται σχεδόν κάθε 48 ώρες. Η τελική επιβεβαίωση της εγκυμοσύνης γίνεται με υπερηχογράφημα των έσω γεννητικών οργάνων, οπότε μπορεί να φανεί ο σάκος ήδη από την 5η εβδομάδα της κύησης. ⮭
11. Είμαι έγκυος και έχω πολύ έντονη ναυτία. Τι μπορώ να κάνω;
Σχεδόν οι μισές έγκυες γυναίκες παρουσιάζουν ναυτία και εμετούς της εγκυμοσύνης, ενώ μέχρι και το 80% των εγκύων θα εκδηλώσει μόνο ναυτία, κατά το πρώτο τρίμηνο, στην περίοδο που η χρήση φαρμακευτικών ουσιών είναι πολύ περιορισμένη. Το Αμερικάνικο Κολλέγιο Μαιευτήρων και Γυναικολόγων προτείνει τη χρήση της βιταμίνης Β6 ή πυριδοξίνης σε δόσεις 10-25 mg, 3-4 φορές την ημέρα, για μερικές μέρες. Επιπλέον τα μικρά και συχνά γεύματα μπορούν να βοηθήσουν αρκετά. Η υπομονή βέβαια είναι επίσης απαραίτητη. Συνήθως μετά το πρώτο τρίμηνο τα έντονα συμπτώματα υποχωρούν και οι γυναίκες απολαμβάνουν πλέον την εγκυμοσύνη τους πολύ περισσότερο. ⮭
12. Είμαι έγκυος. Μπορώ να αθλούμαι;
Η άσκηση στην εγκυμοσύνη είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς θα βελτιώσει την καρδιακή και αναπνευστική λειτουργία, θα τονώσει την κυκλοφορία του αίματος, θα βοηθήσει στη μείωση του υπερβολικού βάρους και θα μειώσει τη δυσπεψία. Πάντα όμως χρειάζεται και η σύμφωνη γνώμη του θεράποντα γυναικολόγου. Το μόνο σίγουρο είναι πως μια γυναίκα δεν πρέπει να ασκείται στη διάρκεια της εγκυμοσύνης της με την ίδια ένταση όπως και εκτός κύησης, αλλά με πιο ήπιους ρυθμούς και ως εκεί που η ίδια αισθάνεται καλά. ⮭
13. Είμαι έγκυος. Μπορώ να καπνίζω;
Η εγκυμοσύνη είναι μια περίοδος στη ζωή της γυναίκας κατά την οποία φυσικά και δεν θεωρείται άρρωστη αλλά οφείλει να προσέχει και να φροντίζει τον εαυτό της περισσότερο, ειδικά μιας και μεγαλώνει και μια νέα ζωή μέσα της. Το κάπνισμα βλάπτει την υγεία ούτως ή άλλως. Είναι αυτονόητο λοιπόν πως κατά τη διάρκεια της κύησης το κάπνισμα δεν επιτρέπεται. Επίσης είναι μια καλή ευκαιρία η γυναίκα να διακόψει τελείως τη βλαβερή αυτή συνήθεια. ⮭
14. Είμαι έγκυος. Μπορώ να έχω σεξουαλικές επαφές με το σύντροφό μου;
Συνήθως δεν υπάρχει ιδιαίτερη αντένδειξη στη συνέχιση της σεξουαλικής ζωής μιας εγκυμονούσας. Υπάρχουν παρ’όλα αυτά κάποιες καταστάσεις στις οποίες ο γυναικολόγος σας θα σας συμβουλέψει να απέχετε από την ολοκληρωμένη επαφή. Στις περιπτώσεις όμως που οι επαφές μπορούν να συνεχιστούν, καλό θα ήταν να γίνεται πάντα χρήση προφυλακτικού για την αποφυγή λοιμώξεων αφενός και αφετέρου γιατί το σπέρμα περιέχει προσταγλανδίνες που είναι πιθανό να προκαλέσουν συσπάσεις στη μήτρα. ⮭
15. Μπορώ να βάψω τα μαλλιά μου κατά τη διάρκεια της κύησης;
Δεν υπάρχουν σαφή επιστημονικά δεδομένα για το θέμα αυτό. Είναι όμως να αποφεύγονται οι βαφές το 1ο τρίμηνο της κύησης, ενώ στα υπόλοιπα τρίμηνα είναι προτιμότερο να γίνεται χρήση φυτικών βαφών. Οι ανταύγειες αποτελούν επίσης μια πολύ καλή λύση καθώς η βαφή δε φτάνει στη ρίζα της τρίχας και επομένως δεν έρχεται σε επαφή με το δέρμα της κεφαλής. ⮭
